Faydalı model araştırma, faydalı model tescili başvurusunda, buluşun yeniliği ve tekniğin bilinen durumu konusunda yapılan ön çalışmalara denir. Bu araştırmanın yapılmasının amacı, faydalı model tescilinde oluşabilecek sıkıntıların önüne geçmektir.
Patente göre daha hızlı sonuç alınan buluş tesciline faydalı model denir. Bir buluşun faydalı model olabilmesi için buluşun yeni olması ve sanayiye uygulanabilir olması temel şarttır. Aynı zamanda da buluşunuz konusunda uzman olan bir kişinin hemen fark edemeyeceği nitelikte olması da buluş sayılmanın şartlarındandır. Küçük ve orta ölçekli sanayicilerin tercih ettiği faydalı model tescili, daha hızlı sonuç alınan bir tescil şeklidir.
Herhangi bir problemi çözmek için ortaya atılan ve teknik bir yanı olan uygulanabilir fikirlere buluş denir. Buluşlar, daha önce üzerine düşünülmemiş bir konuda da olabilir, bir projenin iyileştirilmesi de olabilir. Buluşu, buluş yapan yeni olmasıdır. Bir iyileştirme de olsa fikir tamamen yeni olmalıdır.
Keşifler, matematik formülleri, bilimle ilgili teoriler, edebi eserler, sanat eserleri, bilgisayar yazılımları, plan, usul ve kurar boyutundaki çalışmalar, İnsan ve hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri, kamu düzenine ve genel ahlaka uygun olmayan buluşlar, kimyasal ve biyolojik maddeler, usuller ve bu usuller sonucu elde edilen buluşlar ,eczacılıkla ilgili buluşlar, biyoteknik buluşlar faydalı modelle korunamamaktadır.
Faydalı model başvurusu yapılıp patent sicile kayıt olunduktan sonra, şekli uygunluk yazısıyla birlikte faydalı model araştırma talebi başvurusu yapılır. Bu başvurunun amacı, faydalı model başvurusuna konu olan buluşa dair, daha önce bir başvuru olup olmadığını kontrol etmektir. Eğer daha önce bu konuda tescil olan ya da tescil başvurusu yapılan bir buluş varsa sizin faydalı model başvuru sürecini bitirmeniz gerekmektedir. Çünkü aynı buluş için bir tane tescil verilir. Ve ikincisi verilirse bu dava konusu olabilir. Faydalı model araştırma, tescil konusunda bir sorun yaşanmaması için tarafları koruyan bir yöntemdir.
Faydalı model başvuruları genellikle küçük bütçeleri olan firmaların yaptığı bir başvurudur. Bu yüzden faydalı model araştırması yapılması çok önemlidir. Çünkü, araştırması yapılmayan buluşlar, başvuru sahiplerine maddi kayıp yaşatabilmektedir. Yapılan onca masraf ve gösterilen onca emek boşa gidebilmektedir. Bu sebeple faydalı model araştırması gerekli hatta zorunludur.
Faydalı model araştırması, yayınlanmış faydalı model tescilleri ve faydalı model başvuruları üzerinden yapılmaktadır. Bunun için de çok yönlü ve detaylı bir araştırma sürecine girmeniz gerekmektedir. Faydalı model araştırma, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından belli bir ücret karşılığı yapılabilirken ücretsiz faydalı model araştırma siteleri de mevcuttur. Ama bu süreç çok zaman alabildiği için genelde profesyonel bir firmayla faydalı model araştırmasına girmek daha fazla tercih edilmektedir. Bu hem zaman tasarrufu sağlarken hem de daha profesyonel bir araştırma yapılmasına imkan tanımaktadır.
Faydalı model araştırma sitelerinden en çok kullanılanıdır. Avrupa Patent Ofisine üye olan ülkelerin faydalı model örneklerini inceleyebileceğiniz uluslararası bir faydalı model araştırma sitesi olarak bilinir. Yaklaşık 250 milyon dokümana bu sayede ulaşabilmektesiniz.