Faydalı model, dünyanın herhangi bir yerinde çalışılmamış sanayiye uygulanabilir konularda verilen tescildir. Bu şartları taşıyan buluşların korunması ve sahiplerinin bazı haklara sahip olmasını sağlayan faydalı model tescili, bir süreci ifade eder. Bu süreçte faydalı model başvurularını alan Türk Patent ve Marka Kurumu, faydalı modelleri reddedebilir. Faydalı model ret sebepleri, hem buluş kapsamına girmeyen çalışmalardan kaynaklanırken hem de süreci yanlış yönetmekten kaynaklanmaktadır.

Hangi çalışmalar faydalı model kapsamında buluş sayılmaz?

• Keşifler, bilimsel teoriler, matematiksel yöntemler
• Zihni ve iş faaliyetleri
• Oyunlara ilişkin yöntem, teknik ve stratejiler
• Bilgisayar programları
• Estetik değeri bulunan sanat eserleri
• Sunumlar
• Etik ve ahlaki değerlere, toplumsal hassasiyetlere uymayan buluşlar
• Biyolojik işlemler
• İnsan ve hayvan vücuduna dair cerrahi işlemler
• Kimyasal ve biyolojik maddelerle ilgili çalışmalar
• Eczacılıkla ilgili maddeler, usuller ve bu usuller sonucu elde edilen buluşlar
• Biyoteknolojik buluşlar

Eğer bu konuları içeren çalışmalarla faydalı model tescil başvurusunda bulunursanız bu faydalı model red nedeni sayılır ve başvurunuz reddedilir.

Faydalı Model başvurusu için gerekli belgeler

• Başvuru formu
• Başvuru ücreti
• Tarifname
• İstemler
• Özet
• Resimler

Eğer bu belgelerde eksiklik ya da hata olursa bu faydalı model ret sebepleri içine dahil edilir. Başvuru ücretinin yatırılmaması ya da geç yatırılması, başvuru formundaki eksik ve yanlış bilgiler, tarifnamenin açık ve anlaşılır olmaması ya da yanlış bilgi içermesi, istemler ve özet kısımlarının beklenildiği gibi yazılmaması faydalı model ret sebebi olabilir.

Faydalı Model Başvuru süreci ile ilgili ret sebepleri

Faydalı model başvurusu yapıldıktan sonra başvurudaki eksikliklerin tamamlanması için 2 ay süre verilir. Bu sürede eksiklikler giderilmezse faydalı model başvurusu reddedilir.

Buluş sahibinin 6 ya da 12 ay içinde yapılmış kendi açıklamaları buluşun tescil edilmesine engel değildir. Ama bu süreler değişirse ve açıklamaları başkası yaparsa faydalı model ret sebebi sayılır. Ama başkalarının yaptığı suiistimallerde suçsuzluk ispat edilirse bu sorun yaratmamaktadır.

Faydalı model ret sebeplerinden biri de faydalı model başvurusuna yapılan itirazların geçerli olmasıdır.

Faydalı Model Hükümsüzlük Halleri Nelerdir?

• Faydalı model konusu, 142. maddede belirtilen şartları taşımıyorsa.
• Buluş yeterince detaylı açıklanmamışsa.
• Faydalı model konusu, başvurunun ilk hâlinin kapsamını aşıyorsa
• Faydalı model, 91 inci maddeye göre yapılan bölünmüş bir başvuruya veya 110 uncu maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendine göre yapılan bir başvuruya dayandığında en önceki başvurunun ilk hâlinin kapsamını aştığı durumlarda
• Faydalı model sahibinin, faydalı model isteme hakkına sahip değilse ve bu ispatlanmışsa.
• Faydalı modelin hükümsüzlüğü, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından istenebilir.
• Faydalı modelin hükümsüzlüğü davası, faydalı modelin koruma süresince veya hak sona erdikten beş yıl sonra, faydalı model sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılabilir.
• Faydalı model sahibinin, faydalı model isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, sadece buluşu yapan kişi ya da halefleri tarafından ileri sürülebilir.
• Hükümsüzlük nedenleri faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir. Bir istemin kısmen hükümsüzlüğüne karar verilemez.
• Kısmi hükümsüzlük sonucu, faydalı modelin iptal edilmeyen istem veya istemleri 142 nci madde hükümlerine uygun olması hâlinde faydalı model, bu istem veya istemler için geçerli kalır.

Faydalı model ret nedenleri, faydalı model başvurusu sırasında ve sonrasında yapılan hatalar ve eksiklikler üzerinden yapılır. Bu konuda sıkıntı yaşamak istemeyenlerin faydalı model başvuruları sırasında profesyonel destek alması en doğru adım olacaktır.